Thong Dinh Nếu tuần trước thị trường tài chính trông còn có vẻ ổn định, tuần này chúng ta được chứng kiến “buổi biểu diễn xiếc” đầy kịch tính. Fed lại một lần nữa chứng minh họ là những người đến muộn trong mọi bữa tiệc, Trump và Musk quyết định giải quyết mâu thuẫn trên Twitter với hàng ngàn tweet bốc phốt nhau, còn Israel và Iran thì quyết định chơi GTA, bắn súng. Tất cả những điều này kết hợp lại tạo nên tuần hỗn chiến.
Nội dung chính
FED: Chậm nhưng không chắc
Một trong những chủ đề hot nhất tuần này là câu chuyện Fed lại một lần nữa chứng minh họ luôn “đến trễ” trong mọi bữa tiệc. Cả dữ liệu “cứng” (số thống kê – thường trễ vài tuần đến một tháng) lẫn dữ liệu “mềm” (kỳ vọng của dân) đều cho thấy lạm phát tăng chậm hơn Fed dự đoán nhiều.
Về dữ liệu cứng, nhiều số liệu tháng 5 đều thấp hơn dự báo, cho thấy lạm phát không đáng lo như Fed nghĩ, ít nhất trong ngắn hạn khi tác động thuế quan chưa “bùng nổ”. Còn về dữ liệu mềm, kỳ vọng lạm phát cũng đang “hạ nhiệt” sau cái pha tăng “kinh hồn” tháng trước. Tuy kỳ vọng này vẫn khá cao để Fed có thể cắt lãi suất nhiều, nhưng ít ra dân tình đã bình tâm lại hơn.
Tại sao lại như vậy? Có nhiều giả thuyết được đưa ra:
- Một số cho rằng số liệu thống kê chưa phản ánh hết các điều chỉnh giá, trong khi đội ngũ thu thập dữ liệu đang bị giảm (do chương trình DOGE của anh Musk)
- Một số cho rằng người dân đã điều chỉnh hành vi chi tiêu
- Một số khác tin rằng thuế quan cuối cùng sẽ không “kinh” như mọi người tưởng vì Trump có thể TACO (điều này không vô lý khi mức thuế quan thực tế lên Trung Quốc vẫn thấp hơn dự báo xấu nhất)
- Nhóm cuối cho rằng các doanh nghiệp đang “gánh” phần tăng giá thay vì chuyển lên khách hàng
Tuy nhiên, đa số chuyên gia vẫn cho rằng không thể dựa vào đó mà kết luận rủi ro lạm phát đã hết. Lạm phát có thể tăng trở lại sau mùa hè vì nhiều lý do, trong đó có việc doanh nghiệp sẽ không “gồng” nổi nữa mà phải tăng giá. Nhiều công ty đã tích trữ hàng tồn kho từ đầu năm để trì hoãn tăng giá, nhưng chiến thuật này không thể duy trì mãi.
Ngay cả quan điểm bi quan như Jamie Dimon của JPMorgan cũng chỉ cho rằng “lạm phát có thể tăng một ít, việc làm có thể giảm một ít” – nghe như dự báo thời tiết “hôm nay có thể mưa nhỏ” vậy.
Với tình hình này, thị trường tin rằng Fed đã lại một lần nữa chậm trễ trong việc cắt lãi suất. Kết quả là người kế nhiệm Powell (từ tháng 5/2026) sẽ phải cắt lãi suất nhiều hơn. Các trader đang đặt cược bằng cách chơi spread lãi suất giữa tháng 3/2026 và tháng 6/2026.
Quyết định lãi suất tuần sau: Fed sẽ họp tuần sau nhưng thị trường cho xác suất 99,6% họ sẽ giữ nguyên lãi suất – đúng quan điểm “thà trễ còn hơn sai” của Powell.
Chiến tranh ở Trung Đông – Iran vs Israel ngày thứ 3
Đến giờ này Iran và Israel đã “quất nhau” qua ngày thứ ba (tính theo giờ Việt Nam nhé). Tác động kinh tế chính là:
- Giá dầu tăng (đương nhiên rồi)
- Giá vàng tăng (safe-haven flight). Tiếc là crypto dump
- Lợi suất trái phiếu an toàn (như Thụy Sĩ) giảm
Điều đáng chú ý là lần này không thấy dòng tiền “chạy trốn” vào đô la Mỹ và trái phiếu Mỹ như mấy lần trước. Nhiều nhà phân tích tin rằng vai trò của đồng đô la đang tiếp tục suy giảm.
Giá dầu tăng khiến các ngân hàng trung ương lo ngại lạm phát hơn, nên Fed và BOE tuần sau dự kiến sẽ giữ nguyên lãi suất để quan sát. Tác động đến giờ này vẫn tương đối hạn chế, nhưng căng thẳng có thể leo thang nếu Mỹ, Anh và EU bị kéo vào sâu hơn.
Hệ quả tất yếu: cổ phiếu vũ khí sẽ tăng giá, ngân sách các nước tiếp tục “chảy máu”. Trong một thế giới mà Mỹ ít “che chở” hơn và quan hệ với đồng minh xấu đi, thì các khu vực xung đột không có lý do gì mà không “VAR nhau”. Mà muốn VAR thì phải chi tiền mua vũ khí.
Tình hình thị trường chứng khoán
Thị trường Mỹ tuần này hưởng lợi từ lạm phát thấp nhưng bị ảnh hưởng bởi xung đột Trung Đông bất ngờ, nên không ngon lành như tuần trước. Tuy nhiên, Oracle vẫn khiến anh em phải ngước nhìn.
Dấu hiệu hạ nhiệt căng thẳng Trump-Musk đã giúp Tesla lấy lại một phần giá trị (theo quan sát, “mai mối” cho việc hòa giải này là Phó Tổng thống JD Vance và Chánh văn phòng Susie Wiles). Tuy nhiên, nhiều nhà phân tích vẫn downgrade Tesla vì cho rằng “rạn nứt” này khó vãn hồi hoàn toàn và Tesla sẽ mất nhiều ưu đãi quan trọng.
Nhìn tổng thể, nền kinh tế Mỹ vẫn đang yếu đi nhưng không tệ như lo ngại. Mình tiếp tục duy trì quan điểm lạc quan thận trọng: không suy thoái và thanh khoản ổn là base case để duy trì thị trường.
Cần lưu ý nếu anh em quá lạc quan với thị trường Mỹ, thị trường nhà và dịch vụ đang có dấu hiệu yếu đi. Số người bán nhà vẫn nhiều hơn số người mua.
Về mục tiêu giá: tăng 5-10% từ mặt bằng hiện tại không phải không thể nhờ gói cắt thuế và triển vọng cắt lãi suất. Nhưng 7000 điểm thì “hơi quá dữ”. Tất nhiên nếu retail “sung lên” thì gì cũng có thể xảy ra. Với mức tăng 5%, risk-reward khi mua cổ phiếu Mỹ ở giá hiện tại không đẹp lắm.
Tin đồn thuế quan và tác động kinh tế
Nhiều tin đồn cuối tuần cho rằng tuần sau sẽ có một số thỏa thuận “chốt deal”, bao gồm Việt Nam và Nhật Bản.
Việc Mỹ deal với Trung Quốc mà không đẩy thuế quan lên cao như dự báo cho thấy áp lực để đạt được mức thuế tốt cho Việt Nam tăng lên. Trong trường hợp xấu, base case dự đoán là 20-25% thay vì 46% như lo ngại ban đầu. Điều kiện có thể là thu hẹp thặng dư thương mại và tăng cường kiểm soát hàng Trung Quốc “transit” qua Việt Nam.
Về tác động dài hạn, thuế quan Trump dự kiến sẽ lấy đi khoảng 1 nghìn tỷ USD từ kinh tế toàn cầu (theo Bloomberg, thấp hơn ước tính trước của World Bank). Trump vẫn đang chơi “thất thương quyền” với tổn hại của Mỹ dự kiến thấp hơn Trung Quốc.
Tác động lên lao động có thể tổng thể tệ hơn: việc làm tăng trong sản xuất, giảm trong dịch vụ.
Theo JPMorgan, ngay cả với thuế đối ứng, thuế suất hiệu lực có thể chỉ 15-18% – không cao như lo ngại. Tuy nhiên, chính quyền Trump vẫn có thể có nhiều “bài thuế quan” khác. Nói cách khác, bất định về thuế quan sẽ còn kéo dài chứ không kết thúc.
Thị trường crypto: Drama Trump-Musk và những tin tích cực
Tuần qua thị trường crypto chứng kiến “drama” Trump-Musk gây biến động Bitcoin. Từ đỉnh trên 110.000 USD, Bitcoin về 105.000 USD cuối tuần, nhưng vốn hóa thị trường vẫn ổn định ở 3,25 nghìn tỷ USD.
Tin tích cực:
- Circle IPO thành công 1,05 tỷ USD (5/6/2025), thể hiện niềm tin vào stablecoin USDC
- Plume Network ra mắt mainnet với 150 triệu USD tài sản thực (năng lượng mặt trời, tín dụng)
- Token Lagrange (LA) niêm yết với mức tăng ấn tượng
- Đạo luật CLARITY tại Mỹ được thông qua ủy ban, SEC hủy bỏ nhiều quy định cũ
- Singapore siết chặt quy định, Hàn Quốc đề xuất hợp pháp hóa stablecoin
Sự tham gia tổ chức: ETF Bitcoin của BlackRock đạt 70 tỷ USD, Stripe/Amazon/Walmart quan tâm stablecoin.
Thách thức: Hack 230 triệu USD của Cetus Protocol, quy định chặt tại một số quốc gia.
Những con số thú vị trong tuần
- Các nhà phân tích lại thống kê tác động chiến tranh – nhưng rõ ràng cuộc chiến nào cũng khác nhau, biết đường nào mà đoán được.
- Investment banker than khó khăn – khó khăn là thật, cắt giảm là thật, nhưng số deal không tệ như đồn.
- FX trader đặt cược Euro lên 1.20 – tin rằng USD sẽ mất giá trong năm sau.
- Các đại học Anh hy vọng deal UK-EU sẽ đưa sinh viên châu Âu quay lại. Với sinh viên Việt Nam không phải tin tốt – cạnh tranh sẽ khốc liệt hơn.
- Goldman Sachs vẫn call giá dầu về 50 USD trong vài năm tới, bất chấp xung đột đang “đốt cháy” thị trường dầu.
- Vàng vượt Euro trở thành tài sản dự trữ số 2 sau USD. USD mất thị phần nhưng vẫn còn “bự” lắm. Cái hype BRICS thay USD vẫn còn xa vời.
- Nước ngoài vẫn bán cổ phiếu Mỹ tháng 5, nhưng anh em ở Mỹ mua “dư sức” kéo lên. Tiền chảy ra khỏi Mỹ đi đâu? Vào cổ phiếu châu Âu.
Về chuyện bỏ độc quyền vàng miếng ở Việt Nam
Mình có bài trên Tuổi Trẻ Cuối Tuần tuần này về vấn đề này. Tóm lại là đừng kỳ vọng quá cao.
Cơ chế độc quyền sản xuất vàng không giải quyết được chênh lệch giá vàng, và duy trì nó cũng không còn nhiều ý nghĩa. Vậy thì bỏ cũng không sao.
Vấn đề là đừng xem đó như “phép màu” giải quyết mọi bất cập khác: chênh lệch giá vàng, vi phạm quy định phòng chống rửa tiền, v.v.
Ba vấn đề cốt lõi của thị trường vàng:
- Dự trữ ngoại hối còn mỏng – không dễ xuất nhập tùy ý để thu hẹp chênh lệch giá
- Người dân chuộng vàng và nhiều công ty “lách” quy định khiến dòng tiền ngầm phức tạp
- Cơ chế nhập xuất vàng chưa rõ ràng – nếu không cẩn thận, độc quyền sản xuất sẽ biến thành độc quyền quota nhập khẩu
Điều chỉnh nghị định 24 phải nhắm vào ba vấn đề này. Nhưng thực thi chính sách cũng là vấn đề – chúng ta có quy định nhưng có đảm bảo được thực thi không là chuyện khác.
Chúng ta từng xem độc quyền sản xuất vàng như “cây đũa thần”, còn được “khoe thành tích” trên nghị trường. Nay cũng đừng xem bỏ độc quyền là “thuốc bá bệnh” – hiệu quả thuốc là ở người thầy thuốc.
Mình nghĩ, đối với anh em chúng ta, việc duy trì danh mục đa dạng với chút ít vàng và cổ phiếu quốc phòng có vẻ là chiến lược hợp lý trong thời đại “ai cũng có thể VAR nhau” này. Thị trường crypto dù điên khùng nhưng vẫn có tiềm năng nhờ sự tham gia của các tổ chức có tiếng.
Cuối cùng, việc Trump áp thuế quan có vẻ sẽ “nhẹ tay” hơn lo ngại, nhưng bất định vẫn sẽ kéo dài như một bộ phim “không có hồi kết”. Điều này nhắc nhở chúng ta rằng thị trường luôn có khả năng “bất ngờ”, và việc duy trì sự linh hoạt trong đầu tư quan trọng hơn việc cố gắng đoán trước tương lai – một nhiệm vụ khó hơn cả việc dự đoán thời tiết tuần sau.
Một số bài viết khác:
Mỹ – Trung nối lại đàm phán: Crypto tháng 5 lại đi về đâu?
100 ngày đầu tiên của Trump 2.0: Khi Nhà Trắng Trở Thành Phố Wall Thứ Hai
Liệu Ta Có Thể Kiếm $1 Triệu Chỉ Từ $1,000 Trong Thế Giới Crypto
