Thời gian gần đây, DeFi bùng nổ mạnh mẽ khi các nền tảng đồng loạt chứng kiến sự tăng trưởng nhanh chóng của lượng TVL. Một trong các nền tảng đó là Arbitrum – một giải pháp Layer 2 rất đáng chú ý, mới nhận được khoản đầu tư 120 triệu đô từ nhiều quỹ lớn và đã có gần 1.8 tỷ đô TVL – tăng 60 lần chỉ trong 4 ngày ngắn ngủi.
Để giúp anh em bắt kịp với tốc độ phát triển “thần sầu” của hệ sinh thái Arbitrum, mình sẽ cùng anh em lần lượt đi qua các mảng trong hệ sinh thái này, để có cái nhìn tổng quan nhất của hệ, từ đó tìm kiếm cơ hội đầu tư.
Liệu DeFi trên Arbitrum có thực sự tiềm năng? Và DeFi trên Arbitrum đang ở giai đoạn nào? Cùng Coinnews 247 tìm hiểu nhé!
Dành cho những anh em chưa hiểu về Arbitrum, hãy tham khảo ngay bài viết sau trước khi bắt đầu đi sâu vào từng mảnh ghép bên trong nó: Arbitrum là gì? Giải pháp mở rộng Layer 2 hàng đầu
Nội dung chính
Các mảnh ghép DeFi trên Arbitrum
Anh em hãy cùng mình nhìn qua hệ sinh thái Arbitrum.
Có thể thấy, hệ sinh thái Arbitrum tuy còn ít dự án, còn chưa đông đảo như các Layer 2 hay các hệ sinh thái khác, nhưng đã có tương đối đủ mảnh ghép ở các mảng chính. Anh em cũng có thể thấy, đa phần các dự án là dự án nằm trên Ethereum chuyển lên Arbitrum như Uniswap, Sushiswap, Dodo, Balancer, Perpetual, Aave,…
Tiếp theo, anh em hãy cùng mình nhìn qua từng mảnh ghép của hệ sinh thái Arbitrum để có cái nhìn toàn cảnh, rồi từ đó tìm kiếm những keyword quan trọng, để nhận định được cơ hội đầu tư.
Stablecoin
Stablecoin là mảnh ghép không thể thiếu ở mỗi hệ sinh thái. Ngoài việc theo dõi lượng stablecoin trong hệ sẽ nắm được dòng tiền trong hệ, thì các giao thức stablecoin DeFi như MakerDAO còn mang tới khả năng tối ưu vốn tốt cho các tài sản trong hệ. Vì vậy để bắt đầu nhìn vào hệ Arbitrum, mình sẽ cùng anh em đi qua mảng stablecoin đầu tiên.
Hiện tại, trên Arbtrium đang có 3 đồng stablecoin chính: USDT, USDC và DAI (chưa bắt đầu khởi chạy do MakerDAO trên Arbitrum chưa đi vào hoạt động).
Về cơ bản, điều kiện cần cơ bản về stablecoin đã được hệ sinh thái Arbitrum đáp ứng với hai stablecoin USDT và USDC đã có thể được bridge từ Ethereum qua, thông qua Celer Bridge và bridge Arbitrum (và nhiều bridge khác đang trong quá trình phát triển).
Tuy nhiên anh em cần lưu ý, đây mới chỉ là điều kiện cần chứ chưa phải điều kiện đủ, và điều kiện đủ là gì thì mình sẽ nói rõ ở phần dưới của bài viết.
AMM DEX
Hiện tại, trên Arbitrum đang có 10 AMM DEX, trong đó có 7 AMM DEX đã bắt đầu đi vào hoạt động và 3 DEX chưa hoạt động, bao gồm:
- Đã hoạt động: Uniswap, Sushiswap, Dododex, Curve Finance, Balancer, Swapr, Unidex.
- Chưa hoạt động: DeGate, Dfyn, HaloDAO.
Nhìn vào lượng AMM DEX đông đảo này, anh em có thể thấy rằng, mảnh ghép AMM DEX trên hệ sinh thái này đã đầy đủ và đủ điều kiện để bắt đầu tăng trưởng mạnh.
Tuy nhiên, đa số các AMM đó là các giao thức di chuyển từ Ethereum qua như Uniswap, Sushiswap, Dodo, Curve, Balancer. Bởi vậy, việc tìm kiếm cơ hội đầu tư trong hệ sinh thái này của mảng AMM DEX là không hề dễ dàng, mà chúng ta nên coi đây là nền móng vững chắc để hệ sinh thái phát triển các mảng khác, và tìm kiếm cơ hội trong các mảng đó.
Nhận định: Phần lớn TVL trong mảng AMM DEX này đang thuộc về 5 players từ Ethereum qua (Curve, Uniswap, Sushiswap, Dodo và Balancer), tuy nhiên tổng TVL 5 protocol này trên Arbitrum mới chỉ đạt con số $240M – con số không đáng kể so với lượng TVL đồ sộ của họ trên Ethereum.
Thời gian tới, nếu muốn kích thích thanh khoản ở trên Arbitrum ở mảng AMM DEX, một yếu tố không thể thiếu là các incentives cho cung cấp thanh khoản.
Rất có thể sắp tới, các protocol lớn như Uniswap, Sushiswap sẽ mở chương trình Liquidity Mining trên Arbitrum, từ đó thu hút thanh khoản của LPs lên nền tảng này. Các protocol lớn cũng sẽ rất muốn họ có nhiều người dùng trên Arbitrum, bởi với lượng phí giao dịch rẻ, protocol sẽ có thêm nhiều người dùng và nhiều doanh thu.
Lending & Borrowing
Lending & Borrowing là một thành phần vô cùng quan trọng trong bất cứ hệ sinh thái nào, bởi các protocol này cho phép dòng tiền trong hệ được sử dụng một cách có hiệu quả nhất.
Điều này có nghĩa là, có thể lượng tiền trong hệ không quá nhiều, nhưng nếu hiệu quả sử dụng vốn cao, thì hệ sinh thái vẫn có được sự tăng trưởng ấn tượng. Hơn nữa, những người nắm giữ các tài sản tiền điện tử sẽ muốn tạo thu nhập thụ động từ tài sản đó chứ không chỉ muốn hold.
Hiện tại, mảng vay và cho vay đang có 5 protocol chính nhưng đa số còn chưa hoạt động trên Arbitrum:
- Đã hoạt động: Cream Finance, WePiggy.
- Chưa hoạt động: Aave, MakerDAO, Amy Finance.
Anh em có thể thấy rằng, hiện tại mới chỉ có hai protocol Lending trên Arbitrum – Cream Finance và WePiggy. TVL của hai protocol này trên Arbitrum hiện tại cũng chỉ mới dừng ở con số $27M (Cream Finance mới mainnet trên Arbitrum khoảng một ngày trước).
Tuy nhiên trong thời gian tới, khi 2 protocol Lending lớn trên Ethereum khởi chạy chính thức trên Arbitrum – Aave và MakerDAO – người dùng trên Arbitrum sẽ có các protocol lending uy tín để sử dụng. Khi đó, mảng lending trên Arbitrum sẽ đáp ứng được thêm một điều kiện để tăng trưởng.
Nhận định: Sắp tới các protocol lending lớn mainnet trên Arbitrum, điều này có 3 ý nghĩa như sau:
- Các protocol lending native và mới ở trên Arbitrum sẽ không có cơ hội phát triển cũng như cạnh tranh với các protocol cũ, vậy nên khó có thể có được những cơ hội đầu tư mới;
- Nền tảng Lending trên Arbitrum sẽ có sự chắc chắn và độ an toàn rất cao, từ đó các ứng dụng xây dựng trên các ứng dụng vay và cho vay (như các ứng dụng quản lý tài sản, các interface tổng hợp cho vay) sẽ dễ dàng phát triển hơn, anh em có thể tìm kiếm cơ hội đầu tư từ các dự án mới trong mảng này.
- Sau khi mảng Lending phát triển và dần dần hoàn thiện, cơ hội tìm kiếm dự án để đầu tư sẽ lại xuất hiện trên các dự án tổng hợp Yield Farming và các ứng dụng khác xây dựng trên các protocol Lending. Anh em nên chú ý để tìm kiếm cơ hội sớm nhất có thể!
Derivatives
Có lẽ mảng Derivatives là mảng có nhiều mảnh ghép nhất trên Arbitrum. Hiện tại, đã có 12 mảnh ghép nằm ở các nhánh khác nhau, từ Options, Perpetual tới Margin Trading.
Các dự án nằm trong mảng Options gồm có:
- Đã hoạt động: Auctus ($300,000 TVL), Unidex (không rõ TVL).
- Chưa hoạt động: Dopex, Kaki.
Các dự án nằm trong mảng Perpetual bao gồm:
- Đã hoạt động: GMX ($18M TVL), Cap (không rõ TVL), MCDEX ($8.5M TVL).
- Chưa hoạt động: Futureswap, Perpetual Protocol, Tracer.
Ngoài ra, nền tảng Arbitrum còn có một dự án nằm trong mảng Margin Trading là Amy Finance (dự án chưa chạy trên Arbitrum).
Anh em có thể thấy, ngoài hai dự án chưa rõ TVL trên nền tảng Arbitrum là Cap và Unidex, thì tổng lượng TVL của các dự án có thông số về TVL chỉ ở khoảng $27M – một con số tương đối khiêm tốn. Trong đó:
- Chỉ có một trong 5 dự án đã mainnet (MCDEX) là dự án native ở trên Arbitrum.
- Còn lại là các dự án scale từ các chain tương thích với EVM khác lên trên Arbitrum.
Nhận định: Khi xem kỹ vào các protocol, mình nhận thấy ngay rằng nhu cầu sử dụng các sản phẩm Derivatives trên Arbitrum còn chưa lớn, minh chứng là độ tận dụng vốn của các tài sản trên các protocol còn chưa cao (trừ pool BTC của GMX). Anh em có thể thấy, tổng quan mảng derivatives trên Arbitrum còn khá sơ xài, lượng TVL và nhu cầu sử dụng các sản phẩm còn chưa cao.
Có lẽ để mảng Derivatives trên Arbitrum có lượng người dùng lớn, các protocol đã có cộng đồng sử dụng đông đảo như Perpetual Protocol sẽ cần phải mainnet, hoặc các dự án nhỏ hơn như GMX, MCDEX phải ra những chương trình incentives hấp dẫn để thu hút người dùng về nền tảng.
Bridge
Các ứng dụng Bridge đóng một phần vô cùng quan trọng đối với các hệ sinh thái mới, bởi đây là công cụ giúp dòng tiền có thể chuyển vào hệ sinh thái. Các ứng dụng bridge được xây dựng tốt là yếu tố tiên quyết giúp hệ sinh thái đón dòng tiền vào trong hệ. Hiện tại, đang có 6 ứng dụng đã và sẽ phát triển cầu nối giữa Arbitrum với Ethereum và các hệ sinh thái khác:
- Đã hoạt động: Bridge Arbitrum, Celer cBridge, Hop Protocol, Ren Bridge.
- Chưa hoạt động: Anyswap, Connext.
1. Bridge Arbitrum
Bridge Arbitrum đang là giải pháp chính cho các investors sử dụng để đưa dòng tiền lên Arbitrum, và cũng là sản phẩm của chính đội ngũ phát triển Arbitrum xây dựng.
Bởi vậy, đây là giải pháp khá an toàn và đáng tin cậy, tuy nhiên điểm yếu của bridge này là mới chỉ hỗ trợ việc lưu chuyển dòng tiền từ Layer 1 Ethereum lên Layer 2, trong khi các giải pháp bridge khác đang dần hỗ trợ việc đưa dòng tiền từ cả các hệ sinh thái khác (khác Ethereum) lên Arbitrum.
Hiện tại, chủ yếu dòng tiền vào hệ sinh thái Arbitrum là thông qua bridge Arbitrum – Ethereum tại đây. Anh em có thể đưa bất cứ token ERC-20 nào lên Arbitrum thông qua bridge.
Lượng phí hiện tại để thực hiện một giao dịch bridge ở mức $13-15.
2. Celer cBridge
Hiện tại, mới chỉ có Celer cBridge đã hoạt động. Celer cBridge kết nối 10 chain khác nhau, bao gồm Ethereum, BSC, Polygon, Arbitrum, xDai, Fantom, Avalanche, Optimisn, OKEx Chain và HECO Chain.
Volume qua cBridge đã đạt con số $100M, và ngày càng nhiều chain được tích hợp vào trong bridge (4 chain mới nhất được cập nhật chỉ trong 2 tuần ngắn ngủi).
Bản thân mình cũng đang sử dụng cBridge rất nhiều, không chỉ dùng để chuyển sang Arbitrum mà còn dùng để chuyển giữa các chain khác. Team hỗ trợ người dùng mới rất nhiệt tình, có người trực 24/7 và UI/UX theo mình đánh giá là tương đối tốt. Anh em có thể thử sử dụng sản phẩm bridge này để chuyển tiền của mình giữa các hệ.
Tuy nhiên, sản phẩm này vẫn còn một số điểm hạn chế, ví dụ như chưa hỗ trợ nhiều token, chủ yếu hỗ trợ chuyển stablecoin giữa các hệ.
2. Ren Bridge
Ren Bridge hỗ trợ wrap các tài sản thành tài sản renXXX như renBTC lên các chain mà họ hỗ trợ.
Hiện tại, tài sản Ren có giá trị lớn nhất và đáng kể nhất trên Arbitrum là renBTC, với hơn 550 renBTC ở trên Arbitrum – tổng giá trị ở khoảng $26M. Chủ yếu lượng renBTC này (528 renBTC) được đưa vào Curve để cung cấp thanh khoản cho cặp wBTC-renBTC. Bởi Ren Protocol cũng hỗ trợ rất nhiều các loại tài sản khác, nên đây có thể là một bridge mang dòng tiền lớn cho hệ sinh thái Arbitrum.
3. Các bridge còn lại trong hệ sinh thái
Bởi các bridge còn lại đều chưa ra sản phẩm trên Arbitrum, nên mình sẽ đánh giá các bridge đó qua các sản phẩm của họ ở trên các hệ sinh thái khác.
- Hop Protocol: Hiện Hop Protocol đang hỗ trợ 5 mạng lưới là Ethereum, Polygon, xDai, Optimism và Arbitrum. 3 tài sản họ đang hỗ trợ là USDT, USDC, và MATIC. Nhìn chung, sản phẩm của Hop Protocol không hỗ trợ nhiều chain bằng Celer cBridge, cũng không hỗ trợ nhiều tài sản bằng cBridge.
- Connext: Hiện dự án chưa ra sản phẩm trên bất cứ chain nào. Họ nói rằng họ sẽ hỗ trợ bridge giữa các chain EVM-compatible, về cơ bản khá giống với Celer cBridge, nhưng về tốc độ phát triển thì họ đã thua Celer cBridge cả một chặng đường dài.
- Anyswap: Dự án đang hỗ trợ rất nhiều chain, và đã khởi chạy trong một thời gian dài. Tuy nhiên, dự án vẫn chưa khởi chạy trên Arbitrum, và nếu dự án không tích hợp nhanh, Celer cBridge sẽ nhanh chóng chiếm hết volume bridge của hệ sinh thái.
Nhận định:
Tóm lại, trong mảng bridge này, Arbitrum bridge và Celer cBridge hiện đang là lựa chọn tối ưu nhất dành cho nhà đầu tư nhỏ lẻ. Cơ sở hạ tầng đã đầy đủ và dòng tiền đã có thể ra vào hệ sinh thái vô cùng dễ dàng.
Vậy nên, với độ “nóng” hiện nay của hệ sinh thái Arbitrum khi tiền chảy nhanh vào hệ, mình sẽ không bất ngờ nếu hệ sinh thái này có những token x10, x20 hay x100 trong thời gian sắp tới.
Ngoài ra, nếu anh em muốn chuyển tiền vào hệ sinh thái này, anh em có thể lựa chọn một trong hai sản phẩm trên. Việc sử dụng các bridge cũng có thể mang tới cơ hội được nhận airdrop cho người dùng, giống như Good Bridge đã airdrop cho người dùng bridge Ethereum – Avalanche 900 $GB – có giá đỉnh ở khoảng 50 AVAX.
Dự phóng
Hiện tại, đây là đợt sóng đầu tiên của dòng tiền đổ vào hệ sinh thái, từ khi Arbitrum mới được mainnet vào 31/8. Theo mình nghĩ, thời gian tới sẽ có rất nhiều các dự án ở trong các mảng sau đây, và có thể sẽ nhận được sự quan tâm đặc biêt và thu hút được lưu lượng user cao.
AMM DEX
Mảng AMM DEX trên Arbitrum vẫn chưa có người thống trị. Cuộc chiến TVL đang là cuộc chiến giữa các protocol lớn mạnh trên Layer 1 như Curve, Uniswap, Sushiswap,… nhưng không thể loại bỏ trường hợp sẽ có một dự án AMM DEX native trên Arbitrum được phát triển mới, như trường hợp Quickswap đã làm ở trên Polygon, bởi vậy cần phải theo dõi sát hệ sinh thái trong giai đoạn đầu này để tìm kiếm các dự án mới và tiềm năng.
Tuy nhiên, cũng hoàn toàn có thể xảy ra trường hợp các protocol lớn trên Layer 1 sẽ chiếm lĩnh hoàn toàn TVL của mảng AMM DEX trong hệ. Trong trường hợp này, cơ hội đầu tư lại nằm ở khu vực các ứng dụng được xây dựng trên các AMM DEX đó.
Ví dụ như trên Uniswap V3 có nhiều dự án được xây dựng như Visor Finance, Charm Finance,… hay các ứng dụng aggregator mới dành cho DEX trên Arbitrum. Anh em có thể tìm kiếm cơ hội đầu tư theo hướng này.
Lending & Borrowing
Hiện tại, mảng Lending trên Arbitrum còn rất mới và còn chưa có nhiều dự án, với lượng TVL không đáng kể. Sắp tới, khi Aave, MakerDAO mainnet trên Arbitrum, có lẽ lượng TVL mảng Lending sẽ lớn hơn nhiều, tạo điều kiện cho các ứng dụng xây trên các protocol này trên Arbitrum phát triển.
Tuy nhiên tương tự như mảng AMM DEX, cũng không thể loại bỏ khả năng nhỏ rằng sẽ có những gương mặt mới tiềm năng xuất hiện và “flip” các ông lớn.
Derivatives
Anh em cũng có thể thấy rằng, số lượng dự án Derivatives trên Arbitrum là rất lớn. Rất nhiều dự án chuyển lên từ Layer 1 Ethereum bởi lượng phí rẻ và tốc độ giao dịch cao – điều các trader vô cùng cần.
Bởi vậy, rất có thể thời gian tới, Derivatives trên Arbitrum sẽ là mảnh ghép có sự bùng nổ đầu tiên, khi lượng users có nhu cầu long – short có thể có những ứng dụng Derivatives nhiều thanh khoản, UI/UX tốt.
NFT
Trong thời gian từ khi mainnet tới nay, không ngày nào Arbitrum không có thêm các dự án NFT mới. Chủ yếu các dự án là các bản fork từ các dự án NFT thành công trên Ethereum như Opensea, các bộ sưu tầm NFT nổi tiếng, Loot project,… NFT trên Arbitrum vẫn chưa có hướng phát triển cụ thể mà chỉ là các bản fork từ Ethereum qua, nên cần quan sát thêm trong thời gian tới.
Tổng kết
Hi vọng rằng qua bài viết trên, anh em đã có cái nhìn toàn cảnh hơn về hệ sinh thái Arbitrum, hiểu về tình hình các mảng trên Arbitrum và biết rằng nên đầu tư thời gian tìm kiếm cơ hội ở các mảng nào.
Việc TVL chảy nhanh vào hệ sinh thái khiến hệ bị sốc TVL và TVL đổ vào nhiều dự án rác cũng đã xảy ra nhiều lần với các hệ sinh thái mới nổi như Binance Smart Chain. Đây là giai đoạn có rất nhiều dự án kém chất lượng nhưng lại có thể đem lại lợi nhuận vô cùng lớn. Vì vậy, anh em nên quản lý vốn thật kỹ, để tránh tình trạng thua lỗ nặng trong quá trình đầu tư.
Theo dõi các kênh thông tin của Coinnews247.org !
Telegram | Facebook | Youtube | Tradecoin